Μουσεία Βοιωτίας - Αρχαιολογική Συλλογή Διστόμου

Η Αρχαιολογική Συλλογή Διστόμου περιλαμβάνει ευρήματα κυρίως της αρχαίας φωκικής πόλης Αμβρόσσου, που βρισκόταν στη θέση του σημερινού Διστόμου, αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Καλύπτει χρονολογικά την περίοδο από τους μυκηναϊκούς ως τους παλαιοχριστιανικούς χρόνους και έχει συγκροτηθεί με αντικείμενα που βρέθηκαν κυρίως στις σωστικές ανασκαφές της Ι΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων.

Η συλλογή στεγάζεται στο διατηρητέο πετρόκτιστο κτήριο του παλαιού Δημοτικού Σχολείου, που κτίσθηκε το 1903 και παραχωρήθηκε από το Δήμο Διστόμου στο Υπουργείο Πολιτισμού το 1987. Η μόνιμη έκθεσή της καταλαμβάνει δύο αίθουσες στο ισόγειο και στον προθάλαμο του οικοδομήματος, ενώ στο υπόγειο μία αίθουσα χρησιμοποιείται ως εργαστήριο συντήρησης ψηφιδωτών και μία δεύτερη ως αίθουσα περιοδικών εκθέσεων, όπου παρουσιάζεται κυρίως φωτογραφικό και άλλο εποπτικό υλικό σχετικό με τη σφαγή των κατοίκων του Διστόμου το 1944 από τα γερμανικά στρατεύματα.

Η Αρχαιολογική Συλλογή Διστόμου υπάγεται στην Ι΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και αποτελεί πόλο έλξης των επισκεπτών που ενδιαφέρονται για την τοπική ιστορία

Μουσεία Βοιωτίας - Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θηβών είναι από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά μουσεία στην Ελλάδα, καθώς μερικές από τις συλλογές που περιλαμβάνει είναι σπάνιες ή μοναδικές στο είδος τους. Τα εκθέματά του προέρχονται από ανασκαφές στη Βοιωτία και καλύπτουν χρονολογικά τον πολιτισμό της περιοχής από τα παλαιολιθικά χρόνια έως τους μεταβυζαντινούς χρόνους.

Στεγάζεται σε ισόγειο κτίριο με μεγάλη αυλή, που βρίσκεται στο βόρειο άκρο του λόφου της Καδμείας. Η μόνιμη έκθεσή του καταλαμβάνει τέσσερις μεγάλες αίθουσες, τον προθάλαμο και την αυλή του κτηρίου, ενώ οι υπόλοιποι χώροι στεγάζουν εργαστήρια συντήρησης ευρημάτων, αποθήκες και τα γραφεία της Θ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, στην οποία υπάγεται το μουσείο. Χαρακτηριστικό γνώρισμα του μουσείου αποτελεί ο μεσαιωνικός πύργος, κατάλοιπο της φράγκικης οχύρωσης της Θήβας, που έχει ενσωματωθεί στην αυλή και χρησιμοποιείται ως αποθηκευτικός χώρος. Πιστεύεται ότι αποτελούσε τμήμα του κάστρου, που κτίστηκε το 1278 από τον άρχοντα της Θήβας, Νικόλαο Β΄ de Saint-Omer. Στην ίδια θέση τοποθετούνται από την παράδοση και οι «Βορραίαι» πύλες του αρχαίου τείχους της πόλης.

Στις δραστηριότητες του μουσείου περιλαμβάνονται οι καταγραφές και η ταύτιση παλαιών αντικειμένων με βάση τα ευρετήρια καταγραφής, η οργάνωση σε βάση δεδομένων και η φωτογραφική τεκμηρίωση των αντικειμένων, ο καθαρισμός και η συντήρηση παλαιών και νέων κινητών ευρημάτων, καθώς και οι συστηματικές μεταφορές αρχαιοτήτων στο πλαίσιο των εργασιών για την οικοδόμηση του νέου μουσείου. Στους χώρους του μουσείου φιλοξενούνται κατά καιρούς αρκετές από τις δραστηριότητες της Θ΄ Εφορείας, όπως διαλέξεις, εκπαιδευτικά προγράμματα και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Μουσεία Βοιωτίας - Αρχαιολογικό Μουσείο Χαιρώνειας

Τα εκθέματα του Μουσείου είναι πολύ σημαντικά και περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, γλυπτά από τ η Λιβαδειά και τη Χαιρώνεια (Κυβέλη, Δήμητρα, πορτραίτο αυτοκράτορα Αδριανού, Αθηνά Κραναία, λίθινη σφαίρα με ανάγλυφες μορφές Ηλίου και Σελήνης), κεραμική από προϊστορικές και ιστορικές θέσεις στην περιοχή της Χαιρώνειας, την Ελάτεια, τον Ορχομενό, τον Έξαρχο και τους Αγίους Θεοδώρους της Αντίκυρας, τεμάχια τοιχογραφιών μυκηναϊκών χρόνων από τον Ορχομενό, νομίσματα και όπλα από τον τύμβο των Μακεδόνων και το πολυάνδριο των Θηβαίων στη Χαιρώνεια.

Τα τελευταία χρόνια οι συλλογές του Μουσείου έχουν εμπλουτιστεί με τα ευρήματα των ανασκαφών της Εφορείας στον Ορχομενό, τη Λιβαδειά, το Βοιωτικό Κηφισό (εκτεταμένο νεκροταφείο αρχαϊκών χρόνων) και τη Χαιρώνεια (ρωμαϊκές αγροικίες, τάφοι των κλασικών και ελληνιστικών χρόνων).

Στον περίβολο του Μουσείου υπάρχει συσσωρευμένο πλήθος επιγραφών και επιτυμβίων στηλών, αρχιτεκτονικά μέλη από μεγάλα ναϊκά οικοδομήματα και βάθρα από τη Χαιρώνεια, τη Λιβαδειά, την Ελάτεια, την Κορώνεια, τη Δαύλεια, τον Άγιο Βλάσιο και το Δίστομο.

Αξιομνημόνευτο είναι ακόμη ψηφιδωτό δάπεδο του 3ου αι. μ.Χ. με πλούσια γεωμετρική διακόσμηση σε ζώνες (ταινίες, ρόμβους, τεμνόμενους κύκλους, σπείρες, μαιάνδρους) και τις προσωποποιήσεις των τεσσάρων Εποχών του έτους. Το ψηφιδωτό, που βρέθηκε στη Χαιρώνεια το 1993, προς το παρόν στεγάζεται στην προκατασκευασμένη αποθήκη. Πρόθεση της Εφορείας στο πλαίσιο της επανέκθεσης είναι η τοποθέτησή του στον αύλειο χώρο του Μουσείου. Για το σκοπό αυτό ο Δήμος Χαιρώνειας προσφέρθηκε να χρηματοδοτήσει την εκπόνηση μελέτης για την κατασκευή στεγάστρου.

Ακόμη στον αύλειο χώρο υπάρχει σημαντικό ταφικό μνημείο του 2ου αι μ.Χ. (υπέργειος τάφος-οίκος με λάρνακες και δάπεδο από ψηφιδωτό), το οποίο αποκαλύφθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα, κατά τις ανασκαφές του νεκροταφείου στο οποίο ανήκει και ο περίφημος Λέων ενώ ερευνήθηκε εκ νέου το 1990.