Αρχαιολογικοί Χώροι Φωκίδας - Οχυρώσεις Δυτικής Λοκρίδας

Η Δυτική Λοκρίδα, η χώρα των Οζολών ή Εσπερίων Λοκρών εκτεινόταν στη βόρεια παραλία του Κορινθιακού κόλπου, από τον κόλπο της Κίρρας στα ανατολικά έως το ακρωτήριο του Αντιρρίου στα δυτικά. Ο εποικισμός της Δυτικής Λοκρίδας, σύμφωνα με τις ανασκαφικές μαρτυρίες, άρχισε την Πρωτοελλαδική Εποχή, παρουσίασε τη μεγαλύτερη άνθηση στους κλασικούς χρόνους και άρχισε να υποχωρεί σταδιακά τη ρωμαϊκή περίοδο.

Αρχαιολογικοί Χώροι Φωκίδας - Αρχαιολογικός Χώρος Άμφισσας

Σύμφωνα με τα αρχαιολογικά στοιχεία, ίχνη κατοίκησης υπάρχουν από τα γεωμετρικά χρόνια. Την πολυτάραχη ζωή της Άμφισσας μαρτυρούν η οχυρωμένη ακρόπολη και τα τείχη της, που αποτελούσαν το κέντρο του αμυντικού συστήματος της αρχαίας πόλης. Στην αρχαιότητα ήταν γνωστή για τη διαμάχη της με την αμφικτιονία των Δελφών για την καλλιέργεια της ιερής πεδιάδας της Κίρρας.

Αρχαιολογικοί Χώροι Φωκίδας - Λιλαία – Πολυδρόσο

Τα ίχνη κατοίκησης στην περιοχή χρονολογούνται από τα πρωτοελλαδικά χρόνια (3η χιλιετία π.Χ.). Μετά την καταστροφή των φωκικών πόλεων το 346 π.Χ. από το Φίλιππο Β΄, βασιλιά της Μακεδονίας, η Λίλαια συνοικίσθηκε με τη γειτονική πόλη Έρωχο, που ταυτίζεται με το λόφο του Αγίου Βασιλείου και το χώρο του νεκροταφείου του Πολυδρόσου. Τα τείχη της κατασκευάσθηκαν πιθανότατα στα μετά το Φίλιππο χρόνια της ανοικοδόμησης των φωκικών ακροπόλεων, ενώ δείγματα μιας παλαιότερης οχύρωσης σώζονται στην κορυφή της ακρόπολης. Αυτό ίσως ήταν το τείχος της Λίλαιας πριν από την καταστροφή του Φιλίππου Β΄.

Αρχαιολογικοί Χώροι Φωκίδας - Δελφοί

Στους πρόποδες του Παρνασσού, στο υποβλητικό τοπίο που σχηματίζεται ανάμεσα σε δύο θεόρατους βράχους, τις Φαιδριάδες, βρίσκεται το πανελλήνιο ιερό των Δελφών και το πιο ξακουστό μαντείο της αρχαίας Ελλάδας. Σύμφωνα με πανάρχαιο μύθο, οι δύο αετοί που εξαπέστειλε ο Δίας από τα πέρατα του σύμπαντος για να βρει το κέντρο του κόσμου, συναντήθηκαν στους Δελφούς. Έκτοτε οι Δελφοί ταυτίστηκαν με τον ομφαλό της γης, και όχι μόνο γεωγραφικά. Τα παλαιότερα ευρήματα στην περιοχή των Δελφών χρονολογούνται στη νεολιθική εποχή (περ. 4000 π.Χ.) και προέρχονται από το Κωρύκειο Άντρο, σπήλαιο στον Παρνασσό, όπου τελούνταν οι πρώτες λατρείες.

Στο χώρο όπου αργότερα αναπτύχθηκε το ιερό του Απόλλωνα προϋπήρχε οικισμός και νεκροταφείο της μυκηναϊκής περιόδου. Τα ίχνη κατοίκησης είναι ελάχιστα και πολύ αποσπασματικά μέχρι τον 8ο αι. π.Χ., οπότε επικράτησε η λατρεία του Απόλλωνα και εξελίχθηκε το ιερό με το μαντείο και τα θρησκευτικά οικοδομήματά του. Προς το τέλος του 7ου αι. π.Χ. κτίστηκαν οι πρώτοι λίθινοι ναοί, αφιερωμένοι ο ένας στον Απόλλωνα.